De vraag

Mijn herfstdip wordt steeds erger

In de herfst heb ik een herfstdip en zie ik het leven meestal niet meer zitten. Ik hou van de zon, en de wetenschap dat het een half jaar duurt voordat de lente weer begint, maakt me moedeloos. Ik zie de bladeren van de bomen vallen en denk ‘wat zinloos allemaal’. Zo eind november knap ik meestal weer wat op. Dan komt Sinterklaas eraan en de kerst.

Het lijkt ook alsof ik elk jaar meer last heb van die herfstdip, of seizoensgebonden depressie. Vooral ’s ochtends heb ik er last van. Vorig jaar ging ik een paar keer per week hardlopen en dat hielp wel. Maar daar kan ik me nu zelfs niet meer toe zetten.

Hoe kan ik zo’n herfstdip of seizoensgebonden depressie het best te lijf gaan? En wordt het inderdaad elk jaar erger?

Het advies

Ad Bergsma

psycholoog

Wat je beschrijft is akelig en vervelend voor je, maar niet ongewoon. Ongeveer veertig procent van de bevolking voelt zich in de donkere en koude maanden onprettig en minder energiek dan in de warmte en het licht van de zomer.

Bij een procent of tien is echt sprake van een flinke herfstdip en 450.000 Nederlanders maken een seizoensgebonden depressie door.

Bij mensen die gevoelig zijn voor een seizoensgebonden depressie zie je regelmatig dat zij als tiener al een hekel hadden aan het donkere seizoen. Maar er is geen reden om te denken dat het vanaf nu elk donker seizoen van kwaad tot erger zal gaan.

Herfstdip als trucje van de natuur

De herfstdip is volgens sommige psychologen een trucje van de natuur om je voor te bereiden op voedselschaarste in de winter. Je gaat als het ware in een energiebesparingstand, bent slaperig en hebt minder controle over hoeveel je eet. Dat je je daarbij slecht gaat voelen, neemt de evolutie graag voor lief als dat je kans op overleving vergroot.

Je eigen gebruiksaanwijzing tegen die herfstdip

Je staat echter niet machteloos tegenover de eigen natuur. Ik kan me goed voorstellen dat hardlopen je geest goed doet, maar dat het erg moeilijk is dit op te brengen. Je kan er volgend jaar bijvoorbeeld voor zorgen dat hardlopen al een gewoonte is voordat de somberheid toeslaat.

Hardlopen volhouden, kost minder moeite dan ermee beginnen als het slecht met je gaat. Als je niet kunt hardlopen, kun je misschien wel op het lichtste moment van de dag naar buiten gaan voor een stevige wandeling. Dicht bij het raam zitten als je binnen bent, helpt vaak ook een beetje.

Extra lichamelijke activiteit als je net wakker bent geworden doet vaak ook goed. Voor mensen met seizoensgebonden stemmingsklachten is het opstarten van de dag vaak lastig. Verzin iets waarmee je jezelf ’s ochtends even een extra zetje geeft.

Laatst hoorde ik iemand zeggen dat ze in de herfst elke ochtend bij het afgaan van de wekker het idee had dat ze de wereld haatte. Ze kocht vervolgens een wekker die steeds meer licht gaat geven. Dit zorgde bij haar voor een meer geleidelijke overgang naar het wakker worden en nam haar chagrijn bijna helemaal weg.

Wat ik hiermee wil zeggen is dat je kan proberen te zoeken naar je eigen gebruiksaanwijzing in de donkere periode. Misschien helpt het ook langs te gaan bij een natuurclub. Vallende blaadjes zijn niet zinloos, want onder de grond is de voorbereiding op de lente alweer in volle gang.

Lichttherapie bij een herfstdip

Een laatste advies zou zijn je stemming te bespreken met je huisarts. Ongeveer driekwart van de mensen met een seizoensgebonden depressie knapt op van blootstelling aan fel licht (lichttherapie).

Dit is niet alleen effectief, maar ook ongevaarlijk. En dit geldt niet alleen voor mensen met een echte depressie, maar ook degenen die kampen met een flinke herfstdip.

Lees ook deze tips tegen de sluimerende winterdip, en waarom je júist ook in de donkere dagen naar buiten moet gaan

Meer weten over dit thema? Bekijk Depressie
Vind een betrouwbare coach via Coachfinder
Coachfinder

Vind een betrouwbare coach via Coachfinder

Coaching is een belangrijke stap in zelfontwikkeling. Maar de juiste coach vinden blijkt nog niet zo eenvoudig. Coachfinder helpt je in je zoektocht naar een coach die bij je past.

Vind je ideale coach
Deel dit artikel:
22 november 2012 | Laatst gewijzigd op 20 oktober 2021

Lees ook deze artikelen

‘Zijn dood bleek een godsgeschenk’
Artikel

‘Zijn dood bleek een godsgeschenk’

Als haar vader zelfmoord pleegt, dissocieert Mieke Terlouw (41) van haar gevoelens; ze laat de pijn niet toe. Pas in therapie leer...
Dit is waarom de natuur ons kalm maakt
Branded content

Dit is waarom de natuur ons kalm maakt

Voel je je onrustig? Ga de natuur in, dat is met stip de beste plek om te ontstressen. Daarom organiseerden we in het voorjaar sam...
Een leven lang seks
Artikel

Een leven lang seks

Over seks bestaan veel misverstanden: jongeren zijn massaal losgeslagen, ouderen vrijen helemaal niet, en als het vlammetje eenmaa...
Een leven lang seks
Artikel

Een leven lang seks

Over seks bestaan veel misverstanden: jongeren zijn massaal losgeslagen, ouderen vrijen helemaal niet, en als het vlammetje eenmaa...
Uit de therapiekamer: onbereikbare partner
Blog

Uit de therapiekamer: onbereikbare partner

Dit huwelijksbootje dobberde jarenlang op een vlakke zee.
De kloof tussen therapeut en psychotherapeut
Artikel

De kloof tussen therapeut en psychotherapeut

Een bouwvakker die vreest dat zijn rug niet veel langer tegen het zware werk bestand is, kan morgen een praktijk als therapeut beg...
Turboman is een wacho
Artikel

Turboman is een wacho

Moderne mannen begrijpen dat het klassieke macho-gedrag taboe is en dat zij hun 'vrouwelijke', verzorgende kanten moeten ontwikkel...
Hoe slecht is sporten met alcohol?
Advies

Hoe slecht is sporten met alcohol?

Elke dag rond vijf uur drink ik een biertje en een glas wijn. Een paar keer per week loop ik rond zeven uur hard of ga ik naar de ...
Bloosangst beheerst mijn gedachten
Advies

Bloosangst beheerst mijn gedachten

Beste Fred, Ik denk er de hele dag aan dat ik rood word. Het rare is: dat is niet het geval, maar deze gedachten maken het mij nie...
Is een narcistische persoonlijkheidsstoornis te behandelen?
Advies

Is een narcistische persoonlijkheidsstoornis te behandelen?

Eigenlijk heb ik een simpele vraag: bestaat er een behandeling voor een persoon met narcisme?
3217