De vraag

Wat is de grens tussen autisme en hoogbegaafdheid?

Wij zijn een gezin van zes mensen – vier daarvan hebben de diagnose autisme. Drie van hen zijn daarnaast ook hoogbegaafd, met IQ’s tussen 140 en 155. Zij hebben dus hoogintelligent autisme. De vierde heeft naast autisme de aandachtsstoornis ADD (Attention Deficit Disorder).

Voor ons is het vaak onduidelijk waarin ‘kenners’ ons menen te kunnen classificeren binnen het vakje ASS (Autisme Spectrum Stoornis). Vaak zien wij bepaalde reacties van onszelf duidelijk als typisch kenmerk van hoogbegaafdheid. Waar ligt de grens tussen autisme en hoogbegaafdheid, als sprake is van hoogintelligent autisme? Is er effectief niet een grote overlap tussen ASS en hoogbegaafdheid?

Het advies

Expert

Sander Begeer

Autisme expert

Aspecten van het gedrag van iemand met ASS (Autisme Spectrum Stoornis) kunnen inderdaad verward worden met hoogbegaafdheid.

Overlap tussen autisme en hoogbegaafdheid

Mensen met autisme zijn vaak zeer systematisch en analytisch ingesteld. Dit patroon zie je vaak ook terug bij hoogintelligente mensen zonder autisme – al hangt het wat af van de specifieke definitie van intelligentie. Bij laag intelligente mensen is het overigens óók vaak moeilijk om beperkingen met zekerheid toe te schrijven aan enerzijds autisme en anderzijds de verstandelijke beperking.

Onderscheid tussen autisme en hoogbegaafdheid

Een belangrijk verschil tussen autisme en hoogbegaafdheid is de sociale of emotionele intelligentie. Bij hoogbegaafde mensen met autisme zijn de sociaal emotionele vaardigheden vaak opvallend zwak ten opzichte van de verstandelijke vermogens. Dit is bij hoogbegaafde mensen zonder autisme niet het geval.

Daarnaast hebben mensen met autisme – hoog en laag functionerend, dus met een normale intelligentie of met een verstandelijke beperking – een andere vorm van intelligentie. Hun intelligentie is vaak disharmonisch: ze zijn bijvoorbeeld verbaal veel sterker zijn dan non-verbaal. Ook zie je bij autisme vaker ‘savant’ vaardigheden, waarbij iemand op een bepaald gebied uitblinkt, maar op andere domeinen vaak beneden gemiddeld presteert. De intelligentie van mensen zonder autisme is doorgaans harmonisch: een kind dat beter kan rekenen is bijvoorbeeld vaak ook beter in taal.

Het lastige van de diagnose ASS

Het probleem is dat een autisme diagnose gesteld wordt op basis van iemands gedrag en ontwikkeling. Hieraan kunnen natuurlijk vele oorzaken ten grondslag liggen. De vraag naar de specifieke grens tussen hoogbegaafdheid en autisme is moeilijk te beantwoorden voordat we meer te weten komen over de oorzaak van autisme. Maar voor die tijd is het ook van groot belang om de sociale problematiek van juist normaal of hoogbegaafde volwassenen beter in kaart te brengen.

Lees hier meer over de (vele) sterke punten van mensen met autisme

Meer weten over dit thema? Bekijk Hoogbegaafd
Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes
Training

Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes

  • Herken én doorbreek je belemmerende familiepatronen
  • Ontdek hoe je je eigen pad kunt bewandelen en voel je vrijer
  • Inspirerende video’s en opdrachten onder begeleiding van een contextueel therapeut
Bekijk de training
Nu maar
69,-
Deel dit artikel:
22 juni 2009 | Laatst gewijzigd op 26 september 2020

Lees ook deze artikelen

Verhuizen geeft stress
Artikel

Verhuizen geeft stress

Verhuizen is doorgaans een positieve stap, als begin van een nieuwe fase. Toch noemen psychologen het een van de grote stressvolle...
Waarom wandelen je dichter bij elkaar brengt
Branded content

Waarom wandelen je dichter bij elkaar brengt

Wandelen helpt tegen depressieve gevoelens. En samen wandelen is als ‘sociale lijm’: je voelt meer aansluiting en verbondenhei...
Waarom we in de tweede helft van ons leven gelukkiger worden
Artikel

Waarom we in de tweede helft van ons leven gelukkiger worden

Zeker, ouder worden heeft minder prettige kanten. Tóch worden we in de tweede helft van ons leven juist gelukkiger. Dat is in ied...
Waarom we in de tweede helft van ons leven gelukkiger worden
Artikel

Waarom we in de tweede helft van ons leven gelukkiger worden

Zeker, ouder worden heeft minder prettige kanten. Tóch worden we in de tweede helft van ons leven juist gelukkiger. Dat is in ied...
‘Ineens reageerde ze nergens meer op’
Artikel

‘Ineens reageerde ze nergens meer op’

Marlieke (26) heeft het Rett-syndroom. Van een blakende baby groeide ze uit tot zwaar gehandicapt meisje. Haar moeder: ‘De artse...
‘Ik ken het telefoonboek niet uit mijn hoofd, nee’
Artikel

‘Ik ken het telefoonboek niet uit mijn hoofd, nee’

Lange tijd zag niemand dat Landschip (47) autistisch was: zijn verbale begaafdheid maskeerde zijn handicap. Pas toen hij wist wat ...
Autisme-camouflage: doen alsof je sociaal bent
Kort

Autisme-camouflage: doen alsof je sociaal bent

Een internationaal team van psychologen heeft voor het eerst een test ontwikkeld die meet of iemand autistische trekjes camoufleer...
Autisten fladderen niet voor niets
Artikel

Autisten fladderen niet voor niets

Ouders voelen zich vaak onzeker wanneer hun kind de diagnose autisme krijgt, merkte autisme-expert Barry Prizant. In de veertig ja...
Hoe breng ik mijn drukke privé- en werkleven met elkaar in balans?
Advies

Hoe breng ik mijn drukke privé- en werkleven met elkaar in balans?

Een jaar geleden ben ik moeder geworden. Ik vind het heel lastig om mijn werk (31 uur) en privé in balans te brengen. ik ben 2 da...
Vijf ouders die geen contact meer met hun kind hebben
Artikel

Vijf ouders die geen contact meer met hun kind hebben

Alles wilde je doen voor het geluk van je kind. En dan komt er een dag waarop je kind je afwijst. Vijf ouders over het kind dat ge...
6253