De vraag

Wat is de grens tussen autisme en hoogbegaafdheid?

Wij zijn een gezin van zes mensen – vier daarvan hebben de diagnose autisme. Drie van hen zijn daarnaast ook hoogbegaafd, met IQ’s tussen 140 en 155. Zij hebben dus hoogintelligent autisme. De vierde heeft naast autisme de aandachtsstoornis ADD (Attention Deficit Disorder).

Voor ons is het vaak onduidelijk waarin ‘kenners’ ons menen te kunnen classificeren binnen het vakje ASS (Autisme Spectrum Stoornis). Vaak zien wij bepaalde reacties van onszelf duidelijk als typisch kenmerk van hoogbegaafdheid. Waar ligt de grens tussen autisme en hoogbegaafdheid, als sprake is van hoogintelligent autisme? Is er effectief niet een grote overlap tussen ASS en hoogbegaafdheid?

Het advies

Expert

Sander Begeer

Autisme expert

Aspecten van het gedrag van iemand met ASS (Autisme Spectrum Stoornis) kunnen inderdaad verward worden met hoogbegaafdheid.

Overlap tussen autisme en hoogbegaafdheid

Mensen met autisme zijn vaak zeer systematisch en analytisch ingesteld. Dit patroon zie je vaak ook terug bij hoogintelligente mensen zonder autisme – al hangt het wat af van de specifieke definitie van intelligentie. Bij laag intelligente mensen is het overigens óók vaak moeilijk om beperkingen met zekerheid toe te schrijven aan enerzijds autisme en anderzijds de verstandelijke beperking.

Onderscheid tussen autisme en hoogbegaafdheid

Een belangrijk verschil tussen autisme en hoogbegaafdheid is de sociale of emotionele intelligentie. Bij hoogbegaafde mensen met autisme zijn de sociaal emotionele vaardigheden vaak opvallend zwak ten opzichte van de verstandelijke vermogens. Dit is bij hoogbegaafde mensen zonder autisme niet het geval.

Daarnaast hebben mensen met autisme – hoog en laag functionerend, dus met een normale intelligentie of met een verstandelijke beperking – een andere vorm van intelligentie. Hun intelligentie is vaak disharmonisch: ze zijn bijvoorbeeld verbaal veel sterker zijn dan non-verbaal. Ook zie je bij autisme vaker ‘savant’ vaardigheden, waarbij iemand op een bepaald gebied uitblinkt, maar op andere domeinen vaak beneden gemiddeld presteert. De intelligentie van mensen zonder autisme is doorgaans harmonisch: een kind dat beter kan rekenen is bijvoorbeeld vaak ook beter in taal.

Het lastige van de diagnose ASS

Het probleem is dat een autisme diagnose gesteld wordt op basis van iemands gedrag en ontwikkeling. Hieraan kunnen natuurlijk vele oorzaken ten grondslag liggen. De vraag naar de specifieke grens tussen hoogbegaafdheid en autisme is moeilijk te beantwoorden voordat we meer te weten komen over de oorzaak van autisme. Maar voor die tijd is het ook van groot belang om de sociale problematiek van juist normaal of hoogbegaafde volwassenen beter in kaart te brengen.

Lees hier meer over de (vele) sterke punten van mensen met autisme

Meer weten over dit thema? Bekijk Hoogbegaafd
Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes
Training

Laat familiepatronen los – maak je eigen keuzes

  • Herken én doorbreek je belemmerende familiepatronen
  • Ontdek hoe je je eigen pad kunt bewandelen en voel je vrijer
  • Inspirerende video’s en opdrachten onder begeleiding van een contextueel therapeut
Bekijk de training
Nu maar
69,-
Deel dit artikel:
22 juni 2009 | Laatst gewijzigd op 26 september 2020

Lees ook deze artikelen

Mijn vriend is een narcist
Advies

Mijn vriend is een narcist

Ik heb een relatie met een narcist. Hoe zorg ik dat hij wat aardiger doet?
Keuzes maken? Kijk eens opnieuw naar je waarden
Branded content

Keuzes maken? Kijk eens opnieuw naar je waarden

Sta je op een keerpunt in je leven? Laat je vooral niet leiden door anderen en emoties. Volgens experts kun je beter weer eens sti...
Eerst voelen, dan eten – wat zijn jouw eetregels?
Artikel

Eerst voelen, dan eten – wat zijn jouw eetregels?

Weer gedachteloos die zak chips leeggegeten? Door mindful te eten doorbreek je dit soort patronen en ga je minder eten maar méér...
Eerst voelen, dan eten – wat zijn jouw eetregels?
Artikel

Eerst voelen, dan eten – wat zijn jouw eetregels?

Weer gedachteloos die zak chips leeggegeten? Door mindful te eten doorbreek je dit soort patronen en ga je minder eten maar méér...
Beleef autisme in virtual reality
Artikel

Beleef autisme in virtual reality

Hoor, zie en beleef in virtual reality alle prikkels die de tienjarige autistische Alex moet verwerken als hij met zijn moeder een...
Jongste kind is vaker sensatiezoeker
Kort

Jongste kind is vaker sensatiezoeker

Jongere kinderen nemen volgens een nieuwe studie meer risico en zoeken vaker sensatie op dan het oudste kind van een gezin.
‘Ik was een einzelgänger’
Artikel

‘Ik was een einzelgänger’

‘Ik snap wel dat mijn ouders niet altijd blij met me waren’
Artikel

‘Ik snap wel dat mijn ouders niet altijd blij met me waren’

De jeugd van dichter-schrijver Bart Chabot
Beluister de podcast over autisme
Artikel

Beluister de podcast over autisme

Hoe verwerken mensen met autisme informatie? Hoe kunnen we de wereld autismevriendelijker maken? We weten eigenlijk nog zo veel ni...
Pascal Mercier: ‘Dicht bij jezelf komen is het allerbelangrijkste’
Interview

Pascal Mercier: ‘Dicht bij jezelf komen is het allerbelangrijkste’

Net zo lief had Pascal Mercier zijn boeken niet gepubliceerd: louter het schrijven was voor hem een bron van gelukzaligheid. Dat h...
6253