Mijn moeder doet me telkens pijn

Wat moedig dat je het blijft proberen. Zoeken naar verbinding met de vrouw die jou het leven gaf, zoekend naar haar liefde, erkenning, respect, nabijheid en zorg. Je wilt zo graag van haar horen en ervaren dat je geliefd bent, er mag zijn en van waarde bent. Je wilt zo graag samen zijn. Jouw moeder lijkt je dat niet te kunnen geven. En nu worstel je als dochter met je moeder negeren, maar ook blijven verlangen naar goed contact.

Waarom sommige moeders hun dochters niet kunnen geven wat ze nodig hebben

Je bent zeker niet de enige dochter met een moeder die haar dochter niet kan geven wat zij zo broodnodig heeft. Het is een natuurwet dat moeders hun kinderen geven, of proberen te geven, wat ze kunnen – of wat ze denken dat hun dochters (en ook zonen) nodig hebben. Als dat niet lukt, is er bijna altijd een onvermogen. Zij waren ooit ook zelf dochter: een klein meisje met datzelfde verlangen als jij hebt.

Bij de meeste moeders die hun kinderen niet kunnen geven wat ze nodig hebben ligt de oorzaak in hun eigen jeugd. In een beschadiging van hun persoonlijkheid in welke vorm dan ook, door welk trauma dan ook. Daardoor lijken ze wel volwassen en baren ze kinderen, maar zijn ze niet in staat volwassen verantwoordelijkheid te dragen voor deze kinderen, en hen te geven wat ze nodig hebben.

Het ‘ontschuldigen’ van je moeder

Je kunt als mens niet geven wat je niet hebt. Deze moeders hebben vaak ook niet het vermogen te zien waarin ze tekortschieten. Dus waarop zijn ze aan te spreken? Soms proberen zij zelfs hun eigen onvervulde verlangen gestild te krijgen door hun dochters (of zonen). Dan moet de dochter eigenlijk de moeder van haar moeder zijn.

Door deze wetenschap kunnen dochters soms hun moeders min of meer ontschuldigen. Vaak helpt het de geschiedenis van je moeder te kennen. Soms ook niet, omdat het geen redenen tot ontschuldiging geeft die voor jou en jouw pijn goed genoeg zijn die pijn te (ver)dragen.

Omgaan met onvervulde verlangens en rouw: 3 tips

Het verlangen blijft, ook al ben je tachtig. Het is een legitiem verlangen. Maar wat als dit verlangen niet wordt vervuld door de enige persoon die dat kan – namelijk je moeder? Je bent dan min of meer aan jezelf, je partner, je eigen kinderen of andere dierbaren verplicht te leren omgaan met de rouw. Met de pijn die nooit helemaal weg zal gaan, ook al houden er nog zoveel anderen van je. Je moet iets achterlaten en verder gaan. De relatie verbreken helpt vaak niet echt, deze 3 tips wel:

1. Besluit hóé je een volwassen dochter wilt zijn. Je kunt niet voor je moeder besluiten hoe zij moeder moet zijn. In jouw situatie lijkt het erop dat je moeder het heft in handen heeft. En jij danst (als een klein kind) naar haar pijpen. Je bent volwassen. Kies zelf wanneer, waar en hoelang je haar wilt zien, op jouw tijd en onder jouw condities. Besluit dat je haar een keer een bos bloemen stuurt met daarop een regel in de trant van ‘omdat je mijn moeder bent’. Een andere keer een kaart waarop je zegt blij te zijn met jezelf omdat je zo’n mooie vrouw bent geworden.En: voor alle dochters van moeders die hun kinderen niet hebben kunnen geven wat deze nodig hadden, vergeet niet dat deze moeders wel degelijk iets goed gedaan moeten hebben. Anders was je niet zo geworden als je nu bent. Al is het maar je genetisch materiaal of de zorg voor je als baby: er was vast wel iets wat ze ooit goed deed, en waarmee ze een basis legde voor je ontwikkeling tot wie je nu bent.
2. Besluit dat je niet toestaat dat ze je pijn doet. Dat werkt vaak alleen goed als je daarnaast rouwt om wat je graag had willen hebben, maar niet hebt gekregen. Voel die emotie van verdriet maar houd die niet vast door hem in te vullen en jezelf te bestempelen als iemand met een tekort. Emoties komen en gaan ook weer als je ze niet invult. Opmerkingen die onplezierig of zelfs venijnig zijn kun je negeren, weigeren, of met humor pareren of zeggen: ‘Als je zo doet, moeder, dan ga ik weer. Tot de volgende keer.’
3. Zoek mensen uit met wie je kunt praten over hoe jij een goede moeder kunt zijn. Of zoek een volwassen moederfiguur voor eventuele kinderen die op je pad komen.

Als je zo het heft in eigen handen neemt, krijgt je moeder een dochter die haar een spiegel voorhoudt over haar moederschap. En kun jij met haar omgaan zonder jezelf te verliezen. Je zult merken dat je jezelf júist ontwikkelt, en daarvan zullen jij en je dierbaren de vruchten plukken.

En nee, makkelijk wordt het niet. Wel beter.

Meer over de moeder-dochter relatie lees je in het artikel ‘Waarom dochters niet zonder moederliefde kunnen’